Struinen bij de Grensmaas 4: Hochter Bampd

Het meest zuidelijk gelegen natuurgebied van het Rivierpark Maasvallei is getooid met de prachtige naam ‘Hochter Bampd’. Ingeklemd tussen de Zuid-Willemsvaart en de Grensmaas vind je hier een struingebied dat vooral bekend staat om zijn ooibos. Vrijwel jaarlijks overstromen ’s winters grote delen ervan. Het gebied bestaat ook uit een grindplas, struweel en bloemrijke graslanden. Paarden (koniks) en runderen (Galloways) worden ingezet voor het beheer.

Het was op een tamelijk bewolkte middag in september, dat ik Hochter Bampd bezocht. Het werd een eerste kennismaking, want tot voor kort kende ik dit stukje niemandsland, vlakbij Lanaken en net boven Maastricht, nog niet. De naam Bampd is overigens een verbastering van het woord beemd, een grasperceel in een beekdal. En het maakte vroeger deel uit van de Abdij van Hocht, vandaar. De monniken van die abdij verlegden hier de Maas in oostelijke richting, zodat ze op slinkse manier hun domein konden vergroten.

Als we het dan toch over de geschiedenis hebben, tussen 1950 en 1966 was de jacht op de kiezels in volle gang. De Nederlandse firma Van Roosmalen hield zich in die jaren bezig met de grindwinning en liet diepe plassen na (de Wissenplas) en een aantal minder diepe (zoals de Bies). Het tekende het gebied voorgoed.

Zoals gezegd staat Hochter Bampd bekend om de ooibossen. Hardhoutooibossen zijn zeldzame en waardevolle bossen die voorkomen langs rivieren. In Nederland en België zijn er slechts enkele locaties waar je deze bossen kunt vinden, zoals in de Biesbosch, Millingerwaard en de valleien van de Schelde en Demer. Het ooibos in Hochter Bampd is het oudste en grootste ooibos langs de Grensmaas. Het grootste deel van het gebied bestaat uit zachthoutooibossen. Dit soort bos kan veel beter tegen regelmatige overstromingen en staat dus op de lagere delen langs de rivier. De hardhoutooibossen met gewone es, zoete kers, zomereik en andere harde houtsoorten staan wat hogerop.

Hochter Bampd is een waar paradijs voor natuurliefhebbers en vogelaars. Het gebied is van internationaal belang voor watervogels en steltlopers, met name tijdens het broedseizoen en de vogeltrek. Soorten als de ijsvogel, witgatje en visdiefje zijn hier regelmatig te zien. Ook andere dieren vinden hier een thuis, zoals de bever, die teruggekeerd is dankzij de verbeterde waterkwaliteit en natuurlijke dynamiek van de Maas.

Tekst en foto’s: Jan van den Berg