Op dezelfde plek struinen en toch totaal wat anders zien

[Een bijdrage van dichter, schrijver en schrijfdocent Monica Boschman uit Gassel]

Monica Boschman (foto door Armand Lamée)

‘Kijk’ is het eerste gedicht in mijn nieuwe bundel Vindersloon. Het gaat over onze kijkrichting en hoeveel die bepaalt. Je kunt op dezelfde plek struinen en toch totaal wat anders zien. Dit gegeven houdt mij bezig, onder andere omdat het verklaart waarom we elkaar vaak niet begrijpen.
In de natuur fotografeer ik veel. Het is een kaderen van wat je ziet, vaak hecht zich al een gedachte of een woord aan een beeld. Later kan dat uitgroeien tot een gedicht of gewoon een observatie blijven.

Goed kunnen schrijven gaat verder dan het hanteren van taal. Ik denk dat het begint met kijken, naar buiten en/of naar binnen. Juist het kijken brengt vindersloon: een gedachte, een woord, een zin, een stilte. Ik ben graag in de natuur en ben ook als vrijwilliger betrokken bij de Walk of Wisdom. Bij het schrijven is verbonden zijn met de natuur voor mij een gegeven, met een grote rol voor de zintuigen. Planten en dieren – van groene specht tot ree, van speenkruid tot boerenwormkruid – kleuren niet alleen mijn dag, maar zijn ankers. Daar horen ook rivieren bij, in mijn dagelijks leven de Maas en de Waal. Ik kijk naar de natuur én wie wij van nature zijn. Schrijven is voor mij een poging daar iets van te begrijpen.

Naast het schrijven van poëzie, proza en artikelen vind ik het belangrijk anderen te inspireren en hen nieuwe schrijfsporen te laten zien. Veel mensen schrijven zoals ze denken dat het hoort en vergeten daardoor te luisteren naar hun eigen stem en toon. Om daar wat in te verschuiven, heb ik digitale schrijfprogramma’s ontwikkeld en verzorg ik bijvoorbeeld schrijfretraites in het Dominicanenklooster in Huissen. Een oproep om te schrijven, van de gebaande paden af.

Meer over mijn boeken en werk vind je hier: www.monicaboschman.nl

Kijk

Er zijn er met het hoofd omhoog, de ogen gericht
op boven. Ze hadden best libellen willen zijn
die – met hoogzomerse luchtigheid – opstijgen
uit het armzalige en nergens meer neerkomen.
In de nacht wanen ze zich zon onder gordelsterren.

Er zijn er met het hoofd recht. Ze leven op ooghoogte
daar waar ze bij kunnen. Ze oogsten van lage takken.
Wortels en kruinen blijven buiten beeld. Soms gaan ze
door hun knieën om wie gestruikeld is op te rapen
weer binnen het bereik te halen van ogenblikken.

Er zijn er met het hoofd naar beneden, hun nekbotjes
nemen een gebogen vorm aan, de blik volgt. Zij weten
madelieven tussen gras, zijn doorgronders van
de schepping onder hen. Ze dromen van opkijken
maar wormen en zwaartekracht houden hen tegen.

Er zijn er die voortdurend omkijken. Er zijn er
met het hoofd ver voor het lichaam uit.
Er zijn er meer, ze lopen samen op, raken aan,
temmen elkaar, laten los en gaan weer door
kijken verbaasd wanneer ze botsen.

Monica Boschman
Uit: Vindersloon, 2023