Mobipers in Zoelen verwerkt vruchten van Nederlandse bodem

“Smaakt lekker hoor, je eigen sap!” laat een vrouw bij Mobipers me weten, die haar appels geperst ziet worden.

Het is een drukte van jewelste als we eind augustus erf ‘de Rit’ op lopen. De geur van appelsap komt ons tegemoet. Het is een komen en gaan van particulieren en ondernemers uit het hele land met vrachten appels. Al vanaf 75 kilo fruit kun je hier terecht om sap te laten maken van appels en peren, die je niet opgegeten en/of uitgedeeld kunt krijgen. Verduurzaming van fruit, zoals dat al sinds jaar en dag in de Betuwe gebeurt.

Melissa toont het erfwinkeltje.

We zijn op het erf van een prachtige boerderij in Zoelen. Melissa den Beer Poortugael vertelt ons dat haar grootvader hier een boerenbedrijf had. Haar ouders begonnen een bedrijf in bijenproducten, in de jaren tachtig en negentig een begrip in de Betuwe. En nu…

Vijf appelbomen en vijf walnotenbomen stonden op het land toen Melissa op deze plek kwam wonen. De appels lagen in de winter te vergaan en wat moet je met zoveel noten? Ze konden er nergens mee terecht… Melissa en haar man Rudolf Jan trokken naar Duitsland voor een ‘sapfabriek’. Jaren toerden ze met hun mobiele sap-pers van Waddenzee naar Cadzand om mensen van hun fruit ’af te helpen’. Organisaties van Landschapsbeheer waren blij met hen; zo werd er nog wat gedaan met het fruit van de door hen gesubsidieerde hoogstamboomgaarden. De dagen van het echtpaar waren overvol, ze zaten veel in de auto. Nadat grootvader overleden was, zijn ze op het boerenerf verder gegaan. De oude boerderij ‘de Rit’ is sinds 2014 vakantieboerderij voor 10 personen. Er is een walnotengaard aangeplant en een perserij voor appels/ peren én walnoten heeft vorm gekregen.

Je kunt terecht bij Mobipers met minimaal 75 kilo fruit

Van eind augustus tot half november gaat er 1200 kilo fruit per uur doorheen. Het merendeel is appels (in appel-perensap gaat minimaal 70% voor het benodigde zuur). Niks wordt aan het gepasteuriseerde sap toegevoegd. In de vacuüm zakken waarin het verpakt wordt, is het 2 jaar houdbaar en na opening 2 maanden. Die zakken zitten in verstevigende ‘dozen’ met tapje. Sommige klanten komen al 5 jaar met dezelfde dozen. Alleen de zakken hoeven weggegooid te worden.”

De pulp van de appels wordt opgehaald door een lokale boer, die het aan z’n koeien geeft, en dampende auto’s van heet appelsap (vanwege pasteurisatie) rijden terug naar huis.

En dan…Walnoten!

In 2009 trok het stel naar Frankrijk op zoek naar notenpersers. In de Rhône Alpen vonden ze Claude, hun leermeester. Op zijn advies kochten ze twee olijvenpersen in Italië. En zo konden ze weer mensen met een probleem dat zij ook zelf ervoeren, helpen; nu om hun noten te verwerken. Sinds 3 jaar geleden kun je zelfs terecht met noten die rechtstreeks van je boom gevallen zijn; Bij Mobipers staat de enige pelmachine van de Benelux, dus zelf kraken hoeft niet meer. Melissa: “Ik houd van ruilen. Als mensen 5 kilo ongepelde noten brengen, krijgen ze een flesje van 250 ml walnotenolie, 5 liter sap mag ook.” Het walnoten persen gebeurt van januari tot eind maart. We komen dan zeker terug om het proces te beleven. De gedroogde en gekraakte noten worden geroosterd alvorens ze aan de pers met 350 ton druk blootgesteld worden. “De olie wordt meest gebruikt bij sla, ook bij de aardappels, en sommige klanten nemen een theelepel per dag, ’t schijnt goed voor je hart te zijn.”

Andere notenproducten in de ‘erfshop’ zijn walnotenchocopasta en bijvoorbeeld ook notenrapers. De restproducten hebben weer hun nut; de schillen verdwijnen in de biomassakachel, die vrijwel het gehele erf van energie voorziet, en de walnotenpulp wordt wederom aan koeien gevoerd.

Bij een al oudere notenboom

Melissa leidt ons trots langs haar verschillende soorten notenbomen (30 rassen in totaal). Ze heeft zichtbaar liefde voor en plezier in de innovatieve notenteelt. “We verzamelen gegevens voor de Nederlandse notenvereniging over de verschillen in groei en dergelijke. Ook stimuleren we de verkoop van Nederlandse walnoten. Het is verbazingwekkend hoe terughoudend gangbare groothandels soms zijn; Amerikaanse noten lijken hen vertrouwder.”

Over tientallen jaren staat hier een majestueuze hoogstamboomgaard. Wat zou het mooi zijn als weer meer hoogstamboomgaarden in de Betuwe groeien. En waarom niet met walnotenbomen!? Het is een voedzaam, gezond product en je hebt weinig werk aan zo’n gaard, vergeleken met een appelboomgaard.

Melissa is een voorbeeld van een vrouw met duurzame ambities en anderen mogen ervan meegenieten! Nieuwe plannen zijn er volop; binnenkort is het mogelijk met een groep te vergaderen in de oorspronkelijke paardenstal. Als de bomen wat groter zijn, is de walnotengaard een mooie plek voor feestjes. Een hele ervaring om het productieproces in geuren en geluiden te ervaren! Met de verhalen van Melissa erbij wat ons betreft het perfecte middagje uit.