Doe es lief! Of nie…

Doe es lief!
Of nie..

Mij bevalt ie in principe wel, die nieuwe slogan van Sire. In het spotje worden we opgeroepen om allemaal wat aardiger of op zijn minst wat minder onaardig tegen elkaar te zijn. Lijkt niet zo moeilijk maar op een of andere manier schiet het er regelmatig bij in. In het verkeer of online is het bijvoorbeeld best verleidelijk om eens lekker te schelden op iemand die je toch niet kent.
Je zou kunnen zeggen dat er in ons land niet zoveel is om je echt heel erg druk over te maken; genoeg te eten, onderdak en geen oorlog. Hoewel dat natuurlijk lang niet alles is wat ons bezig kan houden had dat in het land van onze voorvaderen wel prioriteit; je was niet altijd zeker van eten, je huis kon zomaar wegspoelen of waaien en je stam kon zomaar aangevallen worden door mensen die even geen zin hadden om lief te doen.

Dat brengt mij bij de vondst van deze week want de laatste tijd vinden we veel van een bepaald oorlogs- en jachttuig op de zandzuiger, het gaat om een primitief maar uiterst doeltreffend wapen: de slingerkogel.

De slingerkogel is een, vaak eivormige, kogel van lood of van gebakken klei en wordt gebruikt met een slinger: een stuk touw met in het midden een stukje leer of een van touw gevlochten bedje. De kogel gaat in het stuk in het midden en door het loslaten van één uiteinde van het touw wordt de kogel gelanceerd. Uit studies en reconstructies is gebleken dat een goede slingeraar deze tot wel 400 meter ver en met een snelheid tot zeker 160 km/u kan werpen. Effectief en potentieel dodelijk, redelijk goedkoop en redelijk snel te produceren dit wapen. Geen wonder dat het al eeuwenlang gebruikt wordt in jacht en oorlog en ook vandaag de dag nog steeds gebruikt wordt om mee te jagen, bijvoorbeeld in Peru en Bolivia.

De kogels die wij vinden zijn veelal van gebakken klei en verschillend in gewicht en grootte. Ze komen uit de IJzertijd tot vroeg Romeinse tijd en zijn soms (gedeeltelijk) verbrand. Ze moeten natuurlijk nog nader worden onderzocht maar deze verschillende kenmerken zijn heel belangrijk voor het wetenschappelijk onderzoek naar het gebruik van deze wapens en de kennis die we opdoen over het voeren van strijd in de oudheid.

Zo wordt er bijvoorbeeld naar aanleiding van de vondst van een grote hoeveelheid slingerkogels in Schotland nog een ander effect dan alleen het fysiek verwonden of doden van tegenstanders verondersteld. Er werden daar ook Romeinse slingerkogels met gaten erin gevonden. Fascinerend… de wetenschap veronderstelt nu dat het afvuren van deze kogels ook als doel had om de menselijke vijand mentaal te raken. Als deze kogels door de lucht vliegen maken ze namelijk een fluitend geluid. Misschien om te zorgen dat je dekking zoekt en niet aan kunt vallen. Of om je eerst even heel bang te maken voordat je getroffen wordt door een keiharde kogel! Da’s echt zeker nie lief! Wij zullen het natuurlijk meteen laten weten als we ook van deze fluitende slingerkogels vinden, tot nu toe hebben we alleen maar “gewone” onaardige slingerkogels gevonden.

Groetjes Sigrid

Sigrid van den Heuvel is als vrijwilliger verbonden aan Expeditie Over de Maas, een bijzonder rijke archeologische vindplaats tussen Dreumel en Alphen.
Een enthousiaste groep vrijwilligers legt daar allerlei schatten bloot, waarover Sigrid regelmatig een blog schrijft. Nu ook op de Struingids.